Τρίτη 29 Ιανουαρίου 2008

Η Αυτοκρατορία Της Τουλίπας


Από τις στέπες της Ανατολής στο κέντρο της Ευρώπης

Η Αυτοκρατορία της Τουλίπας

Μια αφήγηση της πορείας των Οθωμανών

Του Σελίμ Σπύρου Στανίτσα
Ένα βιβλίο για την πορεία των Οθωμανών μέσα στους αιώνες

απόσπασμα από το βιβλίο:

¨Το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό της Οθωμανικής Αρχής ήταν η άρνησή της να δεχθεί τις ούτως ή άλλως λεπτές διαχωριστικές γραμμές των εθνικών ταυτοτήτων των υπηκόων της. Το Οθωμανικό σύστημα δεν αναγνώριζε καμιά εθνική διαφορά στους υπηκόους του. Η γλώσσα ήταν μια πολύ αβέβαιη ένδειξη εθνικής ταυτότητας. Στην Κορυτσά για παράδειγμα, πολλοί Ελληνόφωνοι καθόριζαν τους εαυτούς τους Αλβανούς, ενώ άλλοι που μιλούσαν Αλβανικά ή Βλάχικα έλεγαν ότι ήταν Έλληνες. Στην Ελλάδα, πολλοί αυτόχθονες, απόγονοι των Αρχαίων Ελλήνων μίλαγαν κυρίως Τουρκικά. Ενώ πολλοί Τούρκοι μίλαγαν τέλεια την Ελληνική. Τα Ελληνικά ήταν η δεύτερη γλώσσα της Αυτοκρατορίας. Στις μεγάλες πόλεις των Βαλκανίων μιλούσαν κυρίως Τουρκικά και Ελληνικά. Έτσι έβλεπες Βούλγαρους και Αλβανούς να μιλούν Ελληνικά καλύτερα από τους κατοίκους του Μοριά. Ούτε και οι φορεσιές ήταν ενδεικτικές των εθνοτήτων. Στην Ελλάδα, μετά την ανεξαρτησία, εθνική στολή θεωρήθηκε η φουστανέλα τη λεβεντιά της οποίας ο Βύρωνας είχε θαυμάσει στους κατοίκους της ορεινής Αλβανίας. Οι Οθωμανοί πίστευαν ότι ο κάθε άνθρωπος μπορούσε να γίνει ότι ήθελε. Η εθνική ταυτότητα του καθενός ήταν προσωπική του επιλογή χωρίς ιδιαίτερη σημασία. Έτσι κι’ αλλιώς ο καθένας μπορούσε ανά πάσα στιγμή να αλλάξει την εθνική του καταγωγή χωρίς κανένας να είναι σε θέση να τον εμποδίσει ή να τον μεταπείσει. Και όπως εύστοχα είπε ένας παρατηρητής από τη Δύση, «έρχεται κανείς να πιστέψει ότι όταν τρεις Βαλκάνιοι συναντούνται, οι δυο ενώνονται ενάντια στον τρίτο και ο τρίτος καλεί εξωτερική βοήθεια».
Ο εθνικισμός στα Βαλκάνια ήταν πάντοτε μια τόσο επιδερμική και πρόσκαιρη υπόθεση, όσο και η Οθωμανική Αυτοκρατορία που κατάφερε να ανατρέψει. Μόλις τα εθνικά κράτη απέκτησαν υπόσταση, οι αρχές πάνω στις οποίες κάθε ένα από αυτά τα κράτη βάσισαν την ανεξαρτησία τους μετατρέπονταν ανάλογα με τις εδαφικές τους διεκδικήσεις. Όλοι δανείζονταν επιχειρήματα από τον πολύχρωμο καλάθι της ιστορίας, της θρησκείας, της μικροαστικής νοοτροπίας περί ιδιοκτησίας. Όλοι επικαλούνταν την τιμή τους, και τη δόξα της ιστορίας τους. Και όλοι έπεσαν θύματα της βούλησης των ξένων δυνάμεων να ελέγχουν την περιοχή ανάλογα με τα συμφέροντά τους. Αυτά εξάλλου τα συμφέροντα ήταν που επέβαλλαν τον τόσο επίπονο διαμελισμό των Οθωμανών. Και μέσα σ’ αυτή την αναμπουμπούλα, οι λαοί των Βαλκανίων έπεσαν στα δίχτυα διαφόρων επιτηδείων οι περισσότεροι από τους οποίους ή δεν είχαν την διανοητική ικανότητα να καταλάβουν την πραγματικότητα ή υπηρετούσαν άλλες σκοπιμότητες. Και βρέθηκαν να κουμαντάρουν τους λαούς, ψευτονταήδες στρατιωτικοί, ανίκανοι Οθωμανοί, μεσαιωνικοί Πασάδες, φιλόδοξοι καθηγητές της φιλοσοφίας και αδίστακτοι τύραννοι. Και οι πιο εκτιμούμενες ιδιότητες των ηγεσιών έγιναν η πλεονεξία, η απελπισία, και ο γελοίος νεανικός ηρωισμός – αυτό που στην Ελλάδα ονομάζουμε τραμπούκους. Η πιο επικίνδυνη όμως ιδιότητα των ηγεσιών των Βαλκανικών χωρών στα χρόνια μετά τον διαμελισμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ήταν η ευκολία με την οποία δέχονταν τις παρεμβάσεις των ξένων, όταν οι ίδιοι δεν τις επιζητούσαν. Έτσι, όπως είχε προβλέψει ο Urquhart, οι απλοί ραγιάδες των Οθωμανών βρέθηκαν να καταπιέζονται όχι από τους φοροεισπράκτορες αλλά από τους νόμους των χωρών τους και τους νέους αφεντάδες τους που είχαν λιγότερους ενδοιασμούς από τους παλιούς. Η Βαλκανική κατακλύστηκε από ορδές Ευρωπαίων αριστοκρατών – κυρίως Γερμανών – που ανέλαβαν να ηγηθούν λαών που δεν μπορούσαν να τους αντέξουν οικονομικά και των οποίων τη γλώσσα δεν κατάλαβαν ποτέ"
Διαβάστε όποιο κεφάλαιο σας ενδιαφέρει και σχολιάστε το

Δεν υπάρχουν σχόλια: